2. Những tác phẩm văn học đặc trưng trong chương trình dạy Văn lớp 11

Hai đứa trẻ - Thạch Lam
 

Tác phẩm nằm trong tuyển tập “Nắng trong vườn” 1938 khắc họa lên cuộc sống giản dị những em bé nơi phố huyện nghèo. Điển hình cho những em bé này là hình ảnh hai chị em Liên, cha mất việc, cả nhà Liên bỏ Hà Nội về quê. Cuộc sống đối lập hoàn toàn trong những ký ước đẹp đẽ, lấp lánh của Liên về một Hà Nội nhiều thứ ánh sáng sặc sỡ, nhộn nhịp và phồn hoa, phố huyện nghèo yên tĩnh, đầy bóng tối bao trùm lên những con người đang mong đợi một cái gì đó tươi sáng cho sự sống nghèo khổ của họ. Truyện ngắn muốn nhắn nhủ những tâm hồn đang mệt mỏi, cam chịu và mong ước về một cuộc đời đẹp đẽ, tươi sáng hãy cố gắng vượt qua, đừng buông xuôi, đừng để số phân chôn vùi. “Mỗi người có thể là vô danh song đừng sống một cách vô nghĩa”.
 

Chữ người tử tù – Nguyễn Tuân
 

Tác phẩm là một câu chuyện về cuộc gặp gỡ của hai con người khác thường đó là viên quản ngục – đại diện cho một bên quyền lực tăm tối nhưng lại khao khát ánh sáng, cái đẹp và Huấn Cao – người tử tù có tấm lòng lương thiện, có tài viết chữ đẹp, đại diện cho những điều thiện lương, tốt lành. Trong hầu hết các bài phân tích và triển khai của giáo viên luôn làm nổi bật hai hình ảnh. Thứ nhất, nhân vật Huấn Cao, ông được ví như “sen thơm trong bùn”. Thứ hai là ca ngợi cảnh tượng “cho chữ” – nơi cái đẹp, nghệ thuật được sáng tạo chốn ngục tù ẩm thấp, hôi hám.

Ở một góc nhìn khác, mới lạ của các bạn học sinh lại cho rằng “Nhân vật quản ngục giữ vai trò quan trọng nhất trong chuỗi sự việc, nổi bật và được nể trọng hơn Huấn Cao vì xuất thân thấp hèn, thường xuyên làm việc nơi tối tăm, chật hẹp theo cả nghĩa đen và nghĩa bóng mà tâm luôn hướng thiện, thiên lương trong sạch, biết thưởng thức và trân trọng cái đẹp.

Chí Phèo – Nam Cao
 

Nhắc đến nhà văn Nam Cao, chắc hẳn nhiều học sinh sẽ nhớ đến cậu Vàng trong tác phẩm Lão Hạc chương trình ngữ văn 9. Ở lớp 11, học sinh tiếp tục làm quen với một tác phẩm kinh điển khác đó chính là Chí Phèo – phản ánh đậm nét một xã hội phong kiến đầy rẫy những tội ác, bất công khiến nhiều người ám ảnh. Nhiều học sinh luôn đặt câu hỏi tại sao hết lần này đến lần khác Chí Phèo đều gặp bế tắc, cùng đường lạc lối và khi đã thức tỉnh, muốn hoàn lương, sống làm người lương thiện nhưng vẫn phải chịu tấn bi kịch thương tâm, phẫn uất.

Diễn biến của câu chuyện khác hoàn toàn mô típ các thể loại truyện ngắn khác “kết thúc tốt đẹp cho những con người hoàn lương và kẻ xấu sẽ bị trừng phạt thích đáng”. Thực tế, tuyến truyện hoàn toàn phù hợp nếu học sinh hiểu rõ thời kỳ sáng tác tác phẩm: “Nhà văn Nam Cao viết truyện Chí Phèo năm 1941, trước Cách mạng tháng 8, khi người nông dân không có tiếng nói, bị xã hội tàn bạo, áp bức cả thể xác lẫn tâm hồn khiến cho một bộ phận người dân lương thiện bị đẩy vào tình trạng lưu manh hóa, Chí Phèo lựa chọn chết để bảo vệ nhân tính còn hơn phải sống dưới ách thống trị, tàn bạo của giai cấp cầm quyền”.

Hạnh phúc của một tang gia – Vũ Trọng Phụng
 

Tác phẩm thuộc chương 15 của tiểu thuyết Số Đỏ. Học sinh có thể thấy được sự mâu thuẫn trào phúng ngay từ tựa đề “Nhà có tang nhưng thật vui vẻ, hạnh phúc”. Đây chính là mở đầu cho một bi hài kịch, phơi bày bản chất nhố nhăng, đồi bại của một gia đình, đồng thời phản ánh bộ mặt thật của xã hội thượng lưu thành thị giai đoạn trước cách mạng tháng Tám.

Hình ảnh một đám ma trang trọng “có tất cả mà lại chẳng có điều gì” chính là một xã hội thành thị thu nhỏ với đủ hạng người đê hèn, ích kỷ, mưu mô, tham lam, giả dối, hám danh, hám lợi. Gia sư dạy kèm Văn lớp 11 thường yêu cầu học sinh trả lời và phát triển luận điểm 3 câu hỏi xâu chuỗi toàn bộ tác phẩm. Thứ nhất, giải thích lý do tại sao cái chết của cụ cố Tổ là tất cả mọi người sung sướng lắm? Thứ hai, tại sao cảnh tượng đám tang lại không giống một đám tang? Thứ ba, làm rõ giá trị sự thật và giá trị tố cáo của tác phẩm.

Tác phẩm văn học nổi tiếng trong chương trình Ngữ Văn lớp 11

Vội vàng – Xuân Diệu
 

Đây là tác phẩm thơ đầu tiên trong chương trình dạy Ngữ Văn lớp 11, gia sư thường phân chia thành 4 phần để học sinh dễ dàng quan sát và phân tích. Phần một – Ước muốn đoạt quyền tạo hóa: thể hiện khát vọng mãnh liệt của một trái tim yêu đời, ham sống với những ước muốn có chút ngông cuồng. Phần hai – Thiên đường mặt đất: khắc họa bức tranh mùa xuân tươi đẹp, sinh động và ngập tràn sức sống của vạn vật. Phần ba – Thời gian tuyến tính: những lo âu, tiếc nuối về quy luật của thời gian, một đi không trở lại, như một lời thúc giục con người hãy sống trọn vẹn từng giây phút cuộc đời. Cuối cùng là khao khát giao cảm và được hòa nhập của tác giả với cuộc sống, thiên nhiên và hiện tại.

Trường Giang – Huy Cận
 

Tràng Giang là tác phẩm thơ tiêu biểu của Huy Cận giai đoạn trước Cách mạng tháng Tám, được trích từ tập “Lửa thiêng”. Bài thơ mang vẻ đẹp cổ điển lẫn hiện đại, bộc lộ nỗi niềm sầu thương của một cái tôi cô đơn trước thiên nhiên rộng lớn, thấm đượm tình người, tình đời, lòng yêu nước thầm kín và da diết.

Đây thôn Vĩ Dạ - Hàn Mặc Tử
 

Tác phẩm nằm trong tập “Thơ điên” sáng tác năm 1938 được xuất xứ từ mối tình đơn phương của Hàn Mặc Tử với Hoàng Thị Kim Cúc, thể hiện tình yêu cuộc sống, nỗi niềm trong dự cảm chia xa và niềm hi vọng trong mong manh tình yêu hạnh phúc. Những biến chuyển tâm trạng và hồn thơ của tác giả được chuyển biến rõ ràng qua các khổ thơ: từ vui tươi, yêu đời đến buồn đau chia lìa và cuối cùng là tâm trạng day dứt đến tội nghiệp về tình yêu đơn phương. Chính nỗi niềm khôn nguôi càng nhấn mạnh khao khát được sống, được giao cảm yêu thương và chia sẻ với cuộc đời.

Từ ấy – Tố Hữu
 

Bài thơ đánh dấu kỷ niệm đáng nhớ của nhà thơ Tố Hữu khi được kết nạp vào đảng cộng sản Đông Dương tháng 7/1938. Tác phẩm không chỉ thể hiện cảm xúc vui sướng, phấn khởi mà còn là phẩm chất cao đẹp của người cộng sản muốn hòa nhập và cống hiến hết mình cho đời. Bố cục nội dung gồm 3 phần thể hiện sự biến chuyển nhận thức của nhà thơ. Đoạn đầu tiên biểu đạt niềm vui sướng, say mê khi bắt gặp lý tưởng của đảng cộng sản – là giây phút thiêng liêng và ánh sáng của sự sống. Đoạn tiếp theo thể hiện sự thay đổi diệu kỳ trong tâm hồn khi tác giả nhận thức về lẽ sống là sự gắn kết, sẻ chia với muôn người, muôn nhà. Kết thúc bài thơ đánh dấu sự biến chuyển sâu sắc trong tình cảm, xóa bỏ khoảng cách về giai cấp, địa vị khi nhận định quần chúng nhân dân chính là một đại gia đình.

Ngoài kiến thức về các tác phẩm văn học, chương trình dạy môn Văn lớp 11 còn một phần nội dung quan trọng khác về nghị luận các vấn đề xã hội hoặc tư tưởng đạo lý, chiếm 30% đến 35% điểm thi. Khắc hẳn với những yêu cầu của một bài văn nghị luận văn học, đề bài xã hội cho phép học sinh tự do đưa ra những quan điểm, lập luận mang tính cá nhân và không bị bó hẹp trong khuôn khổ cố định. Vì thế, để trau dồi thông tin cũng như dữ liệu cho dạng bài này, gia sư môn Văn lớp 11 thường dành thời gian cho học sinh thảo luận, đọc sách báo hay blog để mở rộng kiến thức thực tiễn.

 

3. Nghề nghiệp nào phù hợp cho những học sinh giỏi Văn

Văn rất cần thiết trong cuộc sống của tất cả chúng ta từ việc giao tiếp hàng ngày, trình bày quan điểm, viết báo cáo hay cách xây dựng tư duy rành mạch, rõ ràng. Giỏi Văn là một lợi thế lớn mà các bạn học sinh nên biết tận dụng và khai thác để phát triển theo đúng đam mê và điểm mạnh của bản thân. Ba ngành nghề phù hợp nhất hiện nay dành cho học sinh chuyên khối Văn đó chính là Báo chí, Marketing, Biên tập.

Đối với ngành báo chí, các công việc phù hợp dành cho học sinh giỏi Văn như: phóng viên, nhà báo, chuyên viên truyền thông. Gia sư môn Văn lớp 11 gợi ý một số trường đầu ngành như: Học viện báo chí và tuyên truyền, Học viện Ngoại giao, Đại học Khoa học xã hội và nhân văn.

Marketing có nhiều công việc đa dạng, đòi hỏi sự tỉ mỉ, nhạy bén và vô cùng linh hoạt. Học sinh giỏi Văn sẽ phù hợp với các nội dung về PR – quan hệ công chúng, Content Marketing - sản xuất nội dung và phân phối hợp lý trên nhiều kênh phương tiện khác nhau để thu hút khách hàng, Copywriter – gần giống công việc của một Content, tuy nhiên, Copywriter sẽ làm các nội dung chuyên sâu về một phương tiện cụ thể. Học sinh nên phấn đấu thi vào các ngôi trường hàng đầu đào tạo chuyên sâu về lĩnh vực này như Đại học Kinh tế quốc dân, Ngoại Thương và Thương Mại.

Biên tập dành cho những bạn có niềm đam mê viết sách, tạp chí hay kịch bản phim ảnh, chương trình truyền hình, … Biên tập không phải là những người giữ vai trò sản xuất nội dung, họ là người phê duyệt lại những bài viết của phóng viên, nhà báo trước khi đăng tải. Ngành nghề này ngày càng phát triển và cơ hội đối với nguồn nhân lực đào tạo chuyên sâu rất lớn bởi khi sự ra đời của hàng ngàn tờ báo, trang thông tin, mạng xã hội và chương trình truyền hình đòi hỏi sự sáng tạo, khác biệt để thu hút độc giả, xây dựng thương hiệu.

7. Những tiêu chí để lựa chọn gia sư là giáo viên hay sinh viên tại Trí Tuệ 24h

Thời gian:
 

Sinh viên thường được xem là “đại gia thời gian” vì hầu hết, chương trình học đại học không quá dày đặc và nặng nề, bên cạnh đó, các bạn chưa đi làm nhiều và không vướng bận bởi các mối quan hệ gia đình, xã hội. Đối với giáo viên thì khá hạn chế vì tính chất công việc toàn thời gian, lặp đi lặp lại. Vì vậy, phụ huynh nên trao đổi cụ thể về kế hoạch học tập cũng như thời khóa biểu của học sinh trước khi quyết định lựa chọn gia sư. Hãy cố gắng ưu tiên thời gian phù hợp với lịch cá nhân của học sinh.

Học phí:
 

Chênh lệch học phí khi thuê gia sư giáo viên và sinh viên dao động từ 50.000 đến 100.000 mỗi giờ học. Mức phí là hoàn toàn cân xứng và phù hợp với trình độ chuyên môn cũng như kỹ năng sư phạm của từng đối tượng. Tuy nhiên, không phải lúc nào học phí cao hay học cùng giáo viên sẽ là tốt nhất, ví dụ như nhiều trường hợp học sinh thường không thích cách dạy truyền thống trên trường lớp, muốn thay đổi phương pháp mới cũng như ý tưởng khác biệt, chia sẻ và trò chuyện cùng anh chị sinh viên.

Tiêu chí quan trọng trong việc lựa chọn gia sư môn Văn lớp 11

Kỹ năng sư phạm:
 

Nhiều nhận định cho rằng kỹ năng sư phạm của giáo viên chắc chắn tốt hơn so với sinh viên vì một điều luôn luôn đúng: “giáo viên có trải qua 4 năm đào tạo sư phạm chuyên nghiệp, được chứng nhận bởi bộ giáo dục và đào tạo Việt Nam”. Tuy nhiên, điều này chưa chắc đã đúng khi có một bộ phận học sinh khác lại cảm thấy không phù hợp với cách truyền đạt theo lối mòn của thầy cô, khiến các em khá chán nản, uể oải, thêm vào đó, các em lại hứng thú với gia sư sinh viên vì những cách giảng bài cuốn hút, đa dạng và luôn tận dụng nhiều kiến thức tổng hợp từ nhiều nguồn tin trên Internet.

Một điểm nữa là học sinh thường có tâm lý rụt rè, sợ hãi và ngại chia sẻ khi đứng giáo viên, ngược lại, các bạn thường tâm sự những câu chuyện về cuộc sống, học tập với sinh viên vì sự cảm thông, đồng cảm do khoảng cách độ tuổi gần nhau.

Kiến thức chuyên môn:
 

Trong phần này, Trí Tuệ 24h sẽ đề cập đến sự phù hợp giữa nội dung truyền đạt (lộ trình học) với trình độ năng lực hiện tại và mục tiêu của học sinh. Cụ thể như, nếu học sinh học lực giỏi, mục tiêu thi chuyên Văn, muốn học chương trình nâng cao, chuyên sâu thì nên tìm kiếm gia sư giáo viên có kiến thức chuyên môn cao, am hiểu sâu sắc và nhiều năm kinh nghiệm ôn thi học sinh giỏi Ngữ Văn hoặc sinh viên là cựu học sinh chuyên Văn. Đối với những bạn học lực khá, mục tiêu 7+, gia sư dạy Văn lớp 11 thuộc những trường top như Ngoại Thương, Báo chí tuyên truyền hay Sư phạm là lựa chọn phù hợp nhất vì lượng kiến thức là hoàn toàn đảm bảo để các bạn đạt được điểm số như mong muốn kèm mức chi phí hợp lý.

Kinh nghiệm thi cử
 

Sinh viên có ưu thế vượt trội về kinh nghiệm thi cử so với giáo viên. Gia sư sinh viên đã trải qua nhiều kỳ thi có mô típ và hình thức tương tự với cách mà học sinh đang tham dự. Chính vì thế, học sinh sẽ nhận được những chia sẻ, tích lũy vô giá mà sinh viên đã đúc kết được trong nhiều năm liên tiếp, giúp các bạn hình thành phản xạ nhanh nhạy, linh hoạt cũng như các mẹo hay để đạt điểm cao trong môn học.

Trí Tuệ 24h mong rằng với những nội dung được trình bày ở trên sẽ mang lại cho phụ huynh cũng như các bạn học sinh nhiều thông tin hữu ích. Với kinh nghiệm hơn 10 năm chuyên cung cấp dịch vụ gia sư uy tín, chất lượng cao tại Hà Nội, HCM. Trung tâm hy vọng rằng có thể tiếp tục kết nối phụ huynh với nhiều gia sư giỏi, giúp các bạn học sinh đạt thành tích cao trong học tập. Vui lòng liên hệ theo số điện thoại 0979484817 để nhận được thông tin tư vấn miễn phí.