Cách soạn bài Tuyên ngôn độc lập để hiểu sâu nhớ lâu

Trong chương trình ngữ văn lớp 12 (gia sư văn lớp 12), các em học sinh có cơ hội được đọc trọn vẹn tác phẩm này. Mặc dù đã rất quen thuộc với các em, nhưng Tuyên ngôn độc lập cũng sẽ khiến các em gặp phải một chút khó khăn vì để thấu hiểu được lập luận sắc bén của chủ tịch Hồ Chí Minh qua từng câu chữ đơn giản, dễ hiểu với mọi người dân Việt Nam. Chính vì vậy, chúng ta hãy cùng soạn bài tuyên ngôn độc lập để có cái nhìn tổng quát nhất về bài học này, cũng như rút ra những khó khăn, những điểm nhấn mạnh mà bản tuyên ngôn truyền tải.

Nhắc lại bối cảnh lịch sử, bản Tuyên ngôn độc lập được Chủ tịch Hồ Chí Minh soạn dự thảo trong bộn bề công việc, nhưng Người đã soạn xong chỉ trong thời gian từ 26 – 29/8/1945, được người đọc tại quảng trường Ba Đình lịch sử trước hàng triệu đồng bào Việt Nam trong ngọn gió của niềm tin giải phòng, độc lập, tự do.

>>> Tìm hiểu về thuê gia sư môn văn giỏi tại Hà Nội

Bản Tuyên ngôn độc lập do Người viết sử dụng lời văn đơn giản, ngắn gọn, rất dễ hiểu và đi vào lòng người nhưng chất văn thì sục sôi, đanh thép, từng lập luận chặt chẽ truyền đi ngọn lửa quyết tâm sắt đá bảo vệ tổ quốc, bảo vệ non sông của anh em cùng một bọc trứng giống rồng tiên.

Khi soạn bài Tuyên ngôn độc lập, để nhớ lâu được bài các em có thể làm theo cách soạn sau, đến khi nghe bài giảng tuyên ngôn độc lập thầy cô dạy trên lớp, em sẽ củng cố thêm kiến thức của mình.

Phân chia bố cục và nắm được thông điệp truyền tải từng đoạn Tuyên ngôn độc lập

Để phân chia được bố cục bài và hiểu được ý nghĩa chính của từng đoạn, các em cần đọc và nghiền ngẫm nội dung của bài. Đặc thù của văn bản tuyên ngôn độc lập ngữ văn 12 đó là khá dài với nhiều đoạn khác nhau. Tuy nhiên, cách chia đoạn lại khá rõ ràng. Các em có thể chia bài thành ba đoạn như sau:

Đoạn 1: Từ đầu đến “…phải không ai chối cãi được”, nêu bật được cơ sở pháp lý, nhân quyền, tự do và bình đẳng.

Đoạn 2: Tiếp theo đến “Dân tộc đó phải được độc lập”, những lời lẽ hùng hồn tố cáo tội ác xâm lăng của thực dân Pháp.

Đoạn 3: Còn lại, lời tuyên bố độc lập tự do, chủ quyền vẹn toàn lãnh thổ cho dân tộc ta.

Như vậy, từ cách phân chia các đoạn việc soạn bài Tuyên ngôn độc lập đã dễ dàng hơn rất nhiều rồi.
 

Phân tích kĩ hơn nội dung từng đoạn bản Tuyên ngôn độc lập

Đoạn đầu tiên của tác phẩm, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khéo léo sử dụng hai bản Tuyên ngôn độc lập của hai cường quốc đang hùng cường nhất trên thế giới để nêu ra sự thật về quyền bình đẳng, quyền tự do và mưu cầu hạnh phúc của mỗi con người trên thế giới. Với cách dẫn dắt bằng chứng từ hai bản tuyên ngôn được coi là chuẩn mực này, Hồ Chí Minh đã khiến cho từng câu chữ, từng lập luận của mình có điểm tựa vững chắc.

Đồng thời, lấy được sự đồng tình, ủng hộ từ các nước trên thế giới vì tư tưởng nhân đạo, tiến bộ nhằm ngăn chặn ý định xâm lược tiếp theo của đế quốc thù địch. Bản Tuyên ngôn độc lập khẳng định được tầm vóc ngang hàng, bình đẳng giữa Việt Nam và hai nước đế quốc Pháp, Mỹ.
 

Từ những nền móng lý luận ban đầu, Người tiếp tục tài tình dẫn dắt sang đoạn 2 với những lời lẽ vạch trần bộ mặt gian dối của thực dân Pháp. Sự tàn bạo, những thủ đoạn xâm lược phi nhân tính của quân Pháp với từng con dân Việt Nam dưới bóng tre tiêu điều, làng mạc xơ xác, nhân dân lâm vào cảnh nghèo nàn, cơ cực, lầm than…

Còn nơi đâu tổn tại hai chữ bình đẳng cho quyền con người mà bản tuyên ngôn nước Pháp đã công bố. Những lời lẽ gần gũi, chân thực, đầy cảm xúc của Người đã làm lay động trái tim hàng triệu người, như nói thay từng nỗi oan ức, nỗi đau thương mà đồng bào Việt Nam phải gánh chịu trước sự xâm lăng của thực dân Pháp.

>>> Kinh nghiệm tìm gia sư giỏi tại hà nội cho con

Để đến đoạn cuối, lời khẳng định đầy tự hào rằng nước Việt Nam là của người Việt Nam, khẳng định chủ quyền dân tộc thể hiện tiếng nói khát khao tự do, độc lập của nhân dân Việt Nam.

Như vậy, với việc soạn bài Tuyên ngôn độc lập bằng cách phân chia các đoạn và phân tích ý nghĩa từng đoạn sẽ là nền tảng để các em có thể phân tích sâu và kĩ hơn các tính chất, thủ pháp nghệ thuật, cách viết đơn giản mà đầy cảm xúc đi sâu vào lòng người trong lời văn của chủ tịch Hồ Chí Minh. Hãy đọc kĩ bài đọc và thấm nhuần thêm từng cảm xúc tự hào trong từng câu chữ, em sẽ có những góc nhìn, cảm xúc rất riêng khi phân tích bài học này. 

Trí Tuệ 24H